Historia fupi ya uongozi nchini Tanzania

Yawezekana umekuwa ukisikia kuhusiana na Marais nchini, lakini haukujua Marais tuiokuwa nao walifanya nini na kupitia wapi hadi kuwa Rais? Leo tujue kuhusiana na Rais nchini, tulipoanzia na wapi tunaelekea kwa wakati huu tulionao?

Nchi yenye Maziwa Makuu ya Tanzania imeanza rasmi Mnamo mwaka 1964 wakati iliundwa nje ya Muungano wa eneo kubwa zaidi la bara la Tanganyika na visiwa vya Pwani vya Zanzibar.

Mwalimu Julius kambarage

Mwalimu Julius Kambarage Nyerere alikuwa kiongozi  mwanaharakati wa kupinga ukoloni wa Tanzania na mwanasiasa, ambapo alitawala Tanganyika kwa mara ya kwanza akiwa na wadhifa wa Waziri Mkuu kuanzia 1961 hadi 1962  na kisha kama Rais wa Tanganyika kutoka 1963 hadi 1964, baadae kuiongoza Tanzania kutoka 1964 hadi 1985.

Kihistoria Julius Nyerere alikuwa kiongozi wa uhuru na “baba wa taifa”, kwa Tanganyika, alitawala nchi hiyo kwa miongo kadhaa, wakati, Abeid Amani Karume alitawala Zanzibar kama Rais wake na Makamu wa Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania.

Kitaaluma inafahamika kuwa Julius Nyerere alikuwa ni Mwalimu, ambapo alisimama katika misingi yote ya kufundisha na kuelekeza jamii kupitia Nyanja tofauti.

Alipata elimu katika chuo kikuu cha Endinburgh(1952), Chuo kikuu cha Makerere na kutunikiwa Tuzo ya Amani ya Gandhi,  pamoja na Tuzo ya Jawaharlal Nehru ya Uelewa wa Kimataifa, alizaliwa Aprili 13,1922, Butiama na alikufa Oktoba 14, 1999, London, Uingereza.

Ali Hassan Mwinyi

Hata hivyo mambo yaliendelea na kijiti akakabidhiwa Ali Hassan Mwinyi ambaye alikuwa Rais wa pili wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania, almaarufu  kama “Mzee wa ruksa” hivyo ndivyo raia walivyoamua kumuita kulingana na namna alivyokua akiongoza nchi wakati wa uongozi wake.

Ali Hassan Mwinyi alikuwa Rais wa pili wa Tanzania mnamo mwaka 1985 hadi 1995, ambapo awali alikuwa Waziri wa Mambo ya Ndani na Makamu wa Rais, alikuwa pia mwenyekiti wa chama tawala Chama cha Mapinduzi (CCM) kutoka 1990 hadi 1996.

Mzee wa Ruksa alipata taaluma ya Ualimu na akafundisha katika Chuo cha ualimu Unguja hadi kuteuliwa kuwa Katibu Mkuu Wizara ya Elimu Zanzibar. Pia alisoma Chuo kikuu cha Afrika Mashariki (2013).

Enzi za Mwinyi, sera ya ujamaa zilianza kugeuzwa, badala yake sera za soko huria zilianzishwa, masharti ya kuingiza bidhaa kutoka nchi za nje yalipunguzwa na uanzishwaji wa biashara binafsi ulihamasishwa.

Benjamin Mkapa

Benjamin William Mkapa alikuwa mwanasiasa wa Tanzania ambaye aliwahi kuwa Rais wa tatu wa Tanzania. Alikuwa ofisini kwa muongo mmoja kutoka 1995 hadi 2005

Mkapa alizaliwa kijiji cha Lupaso Masasi, mnamo Novemba 12, 1938 alihitimu kutoka Chuo Kikuu cha Makerere nchini Uganda mnamo 1962 na Shahada ya Sanaa kwa Kiingereza.

Hakuishia hapo alipambana zaidi na kuendelea  kusoma katika Chuo Kikuu cha Columbia mwaka uliofuata, na akapata digrii ya uzamili katika Maswala ya Kimataifa.

Pia alikuwa mkuu wa misheni ya Tanzania kwenda Canada mnamo 1982 na kwa Merika mnamo 1983-84, alikuwa Waziri wa Mambo ya nje kutoka 1977 hadi 1980 na tena kutoka 1984 hadi 1990.

Alichaguliwa kama rais kutokana na kampeni maarufu ya kupambana na ufisadi na uungwaji mkono mkubwa wa raisi wa zamani Julius Nyerere jitihada zake na kuunda baraza la wazi lililoitwa Tume ya Rais ya Rushwa na kuongezeka kwa taasisi za kuzuia rushwa.

Jakaya Mrisho kikwete

Bila shaka haya hapa ndiyo aliyokuja nayo alifanikiwa kuhitimu Chuo kikuu cha Dar es salaam 1975, akiwa ana degree ya Uchumi wa Kilimo.

Famous kwa sera yake ya Ari mpya, nguvu mpya na kasi ya Ajabu, iliyotokana na kuwa Rais kijana, hasa baada ya ncho kuongozwa na watu wazima na watu wakampokea kwa matumaini makubwa, hususani vijana ikiwa awamu yake ya kwanza.

Amezaliwa 7 Oktoba 1950, na alikuwa Rais wa nne wa Tanzania, kutoka 2005 hadi 2015, Kabla ya kuchaguliwa kwake kuwa rais, alikuwa Waziri wa Mambo ya nje kutoka 1995 hadi 2005.

John Pombe Magufuli

John Pombe Joseph Magufuli alikuwa ni Rais wa tano wa Tanzania, kutoka 2015 hadi 2021. 

Aliwahi kuwa Waziri wa Ujenzi, Uchukuzi na Mawasiliano (2000-2005) na (2010-2015) na alikuwa mwenyekiti wa Maendeleo Kusini mwa Afrika na Jumuiya (2019-2020). 

Rais Magufuli alisimamia sera ya ‘Hapa kazi tu’, akiwataka Watanzania kupambana na kufanya kazi kwa juhudi ili kuleta maendeleo katika taifa.

Mbali na hayo Magufuli aliweza kutengeneza miradi mbalimbali ikiwemo kufufua viwanda, kujenga barabara, kununua ndege, pamoja na kutatua changamoto za wananchi.

Baada ya kifo chake, kijiti kikahamia kwa Makamu wake wa Rais.

Samia Suluhu Hassan

Mama Samia Suluhu Hassan ni Rais wa 6 wa Tanzania, na Rais wa kwanza mwanamke nchini, toka 19 Machi 2021 baada ya kifo cha Hayati Dkt John Pombe Magufuli.

Mzaliwa wa Zanzibar, Suluhu alihudumu kama Mbunge wa Jimbo la Makunduchi (2010-2015) na alikuwa Waziri wa Nchi katika Ofisi ya Makamu wa Rais wa Maswala ya Muungano (2010-2015). 

Mwaka 2014 alichaguliwa kama Makamu Mwenyekiti wa Bunge Maalum la Katiba, na 2015 akawa Makamu wa Rais wa Tanzania.

 Suluhu na Magufuli walichaguliwa tena kwa muhula wa pili mnamo 2020, ambapo alifanya kazi kwa muda mfupi, na kuapishwa kuwa Rais wa 6 wa Tanzania, baada ya kifo cha Rais Magufuli akiwa madarakani.

Waswahili wanasema kila Nabii na Zama zake, tumeona nyakati mbalimbali za viongozi na misingi waliyoisimamia katika taifa.

Sio rahisi kuwa Rais wa nchi, ila tuna imani kazi kubwa aliyoifanya Dkt. John Magufuli, itaendelezwa kisawasawa na Rais Samia Suluhu. Kila la kheri kwake!